Stadswandeling Leeuwarden

Laatst gewijzigd: 28 december 2025

Deze rolstoelvriendelijke wandeling laat een aantal bezienswaardigheden in Leeuwarden zien. De stad kreeg zijn naam en stadsrechten toen drie terpen in 1435 samengevoegd werden. Het woord terp – verwant aan het Nederlandse woord dorp – is een aangelegde verhoging in het landschap, nodig om in dit waterrijke gebied droge voeten te houden. Nadat de Nassaus in 1584 stadhouder werden steeg het aanzien van Leeuwarden. De Nassaus woonden in het Stadhouderlijk Hof dat tot 1971 in het bezit bleef van de koninklijke familie. Verwant daaraan is het Princessehof waarin de weduwe van stadhouder en prins Johan Willem Friso na 1731 een aanzienlijke keramiekverzameling aanlegde.

Praktische informatie

Er is een aanrijroute vanaf het station. In de stationsbuurt deelt u de brede straten/promenades met al het andere verkeer.
Parkeren kan in de ondergrondse garages Parkeergarage Zaailand en Parkeergarage Oldehove. In beide garages is een rolstoeltoegankelijk toilet (RT). In Zaailand zijn zeven mindervalide parkeerplekken en in Oldenhove vier. Daarnaast zijn er bij deze garages en bij het Natuurmuseum enkele bovengrondse midervalide parkeerplekken. Meer informatie vindt u op Parkeren Leeuwarden.

Veel horeca is rolstoeltoegankelijk maar heeft geen RT. Een uitzondering daarop is tapasrestaurant Zusje.
Aan de route zijn drie rolstoeltoegankelijke musea met RT. Bij het startpunt is het Fries Museum met horeca Café Thús. Verderop in de route zijn Natuurmuseum Fryslân en Keramiekmuseum Princessehof.

Onderweg zijn de korte Beierstraat van circa 70m, een paar paden in de Prinsentuin en de naastgelegen Noorderplantage oplopend. Het is aan te raden schuin over bruggen te koersen.

Van de route bij de Zonnebloem is dit een in 2025 aangepaste versie. Een aantal stijgende paden is uit de route verwijderd. Er waren geen losliggende tegels en waar de stoepen smal zijn, kan over de straten gereden worden.
Op de website vindt u veel extra achtergrondinformatie over deze route.

Tip voor gps gebruikers: neem de routebeschrijving mee voor de informatie over de bezienswaardigheden.

Aanrijroute vanaf het station: u neemt via het stationsgebouw uitgang centrum. Koers over de zebra richting het zwarte hoge torengebouw.

Links ziet u twee witte zeven meter hoge sculpturen. Ze zijn gemaakt van kunsthars met marmerstof. Het kunstwerk is speciaal voor het vernieuwde stationsgebied ontworpen en werd onthuld toen Leeuwarden in 2018 culturele hoofdstad van Europa was.

Rol  over de brede brug en eveneens  PRINS HENDRIKSTRAAT in. U komt uit op een groot plein met links het gerechtsgebouw en rechts de ingang tot het Fries Museum.

Vanuit parkeergarage Zaailand ziet u meteen de ingang van het Fries Museum.

Start u vanaf Parkeergarage Oldehove dan zorgt u ervoor dat u op het plein de gele gevel van het gemeentehuis aan uw rechterhand heeft. Rij  naar het grote tegeltableau aan de gevel. Lees verder bij nummer 4.

1 U staat met uw rug naar de ingang van het Fries Museum.

• Sla en meteen opnieuw (ZAAILAND).
• Neem de tweede straat , BEURSPLEIN.
• Rij tot bij het water.
• U gaat en op de hoek opnieuw .
• Merk op dat u steeds langs hetzelfde gebouw koerst: de voormalige Beurs.

Na lang beraad werd besloten tot een nieuw beurs- en waaggebouw. In 1880 is het geopend. Later stopten de beursactiviteiten en sinds 2019 is hier een faculteit van de Rijksuniversiteit Groningen.

Aan het eind van het gebouw staat rechts de Mercuriusfontein, een rijksmonument dat in 1923 opgericht is. Mercurius is onder andere de Romeinse god van handel en symboliseert hier de bronnen van welvaart van Leeuwarden.

• Tussen het voormalige beursgebouw en de fontein is een kleine rotonde.
• U gaat daar (WIRDUMERDIJK) tot aan het begin van het plein links met midden op dat plein de Waag.
• Sla en koers achter de Waag de brug over
• Rij WEERD in. 
• WEERD gaat over in RAADHUISPLEIN.

Hier staat het in 1724 geopende stadhuis, tegenwoordig een trouwlocatie. De gevel is rijk versierd. Op de linker gevel is een mozaïek steen aangebracht met daarop o.a. het wapen van Leeuwarden. Wie weet er meer over deze steen? Aan de achterzijde kreeg het stadhuis in 1760 een aanbouw in rococostijl. Daar tegenover is het Stadhouderlijk Hof waar de Nassaus zetelden.

2 RAADHUISPLEIN wordt HOFPLEIN.

• Op de hoek van GOUVERNEURSPLEIN slaat u BEIJERSTRAAT in. 
• De straat klimt; u komt uit op een kruising.
• Daal  via PIJLSTEEG af.

Links passeert u het St. Anthony Gasthuis dat in 2025 600 jaar bestond. Al in 1425 werden ouderen maar ook mensen met een lichamelijke of geestelijke beperking hier verzorgd. Dat kon dankzij giften van rijke families. In de eeuwen daarna werd het gasthuis met steeds meer gebouwen uitgebreid; allen rond een binnenplaats waarmee het een hof werd. In 1864 werd het Nieuw St. Anthony Gasthuis geopend. U komt er straks langs. Tegenwoordig zijn er seniorenwoningen in de panden gevestigd.

Rechts ziet u de stichtingssteen van een in 1904 verdwenen molen.

• Koers aan het eind van PIJLSTEEG .

Rechts is het voormalig weeshuis, nu Natuurmuseum Fryslân. Links staat het Nieuw St. Anthony Gasthuis.

• Aan het eind steekt u via de zebra over.
• Kies het voetpad door de poort.

Hier is de Prinsentuin. Deze werd in 1648 in opdracht van prins Willem Frederik van Nassau aangelegd en 150 jaar later voor iedereen toegankelijk.

3 Op het brede asfaltpad houdt u steeds tot aan de ronde grascirkel.

• Koers naar de poort, ga erdoor rol en naar de waterkant.
• Sla .
• Volg de waterkant; links krijgt u zicht op de Pier Pandertempel.

Dit rijksmonument is het levenswerk van de in 1919 overleden Friese beeldhouwer Pier Pander. Er staan 5 beelden in die niet te bezichtigen zijn.

• Zo gauw u het bronzen beeld van de fietster in het vizier krijgt gaat u .
• Rol  richting de scheve toren Oldenhove, hét symbool van Leeuwarden.
• Houd de toren links en ga erachter .
• U stevent tussen het gele Gemeentehuis en de toegang tot de parkeergarage het plein over. 

Bent u bij parkeergarage Oldehove gestart dan is hier het eindpunt van deze route van de Zonnebloem. 

• Rol naar het grote tegeltableau aan de gevel. 

Op het tableau is Maria Louise van Hessen-Kassel, prinses van Oranje-Nassau afgebeeld. Haar koosnaam was Marijke Meu. Voor het tableau maakte Koninklijke Tichelaar 2160 tegels. Hierna komt u bij Museum Princessehof waar de prinses na 1731 keramiek verzamelde. Later werd het gebouw in drie woonhuizen gesplitst waarvan in het middelste huis de bekende graficus M.C. Esscher is geboren. Het museum bestaat sinds 1817 en is het enige rijksmuseum in het noorden van het land.

4 Ga een tiental meters GROTE KERKSTRAAT in.

• Op huisnr. 9 is het keramiekmuseum.
• Keer om, ga tien meter terug en sla , KLEINE KERKSTRAAT.
• Neem de eerste straat , BAGIJNESTRAAT.
• Negeer rechts KAATSBAAN en kies daarna de eerste afslag , NIEUWESTEEG.
• U komt langs museum De Grutterswinkel.
• Aan het eind rolt u de brug over en koerst u min of meer  over OUDE DOELENSTEEG.
• U komt weer op WILHELMINAPLEIN.

Terug naar het station gaat u .

• Rij naar het Fries Museum, eindpunt van deze route van de Zonnebloem.

Bij het museum is links de toegang naar parkeergarage Zaailand.