Werken aan de Grebbelinie

Laatst gewijzigd: 12 februari 2023

De route Werken aan de Grebbelinie is ontworpen voor handbikes maar ook geschikt voor scootmobielen en aangedreven rolstoelen met voldoende bereik. U toert door het coulisselandschap van de Gelderse Vallei. Verder rijdt u onder meer langs weilanden en kleine bosschages en komt u langs de rand van de Utrechtse Heuvelrug. Naast natuurbeleving kan er ook genoten worden van historische monumenten die deel uitmaken van de Grebbelinie: de liniedijk en het Valleikanaal, de Post bij Lambalgen en het Werk aan de Roode Haan. De tocht is vlak, op enkele hellinkjes voor viaducten na. U rijdt voornamelijk over goed berijdbare en rustige asfalt- en klinkerweggetjes.

Praktische informatie

De route is per trein bereikbaar vanaf station Veenendaal-West.

Parkeren kunt u op de bezoekersplaatsen van Landal Amerongse Berg. Er zijn geen specifieke gehandicaptenparkeerplaatsen.

De route is ook bereikbaar vanaf station Veenendaal West.

In het receptiegebouw van het park vindt u een koffiecorner waar ook snacks verkrijgbaar zijn. Hier vindt u ook een rolstoeltoegankelijk toilet (RT). De receptie heeft wisselende openingstijden. Bij de receptie kunnen ze ook helpen met een bandenpomp.

Kort na het startpunt komt u langs het Bosrestaurant dagelijks geopend van 12 tot 21 uur. Bij mooi weer is het terras eerder open. U kunt van het rolstoeltoegankelijk toilet (RT) gebruik maken in het naastgelegen Boshotel Overberg. In Scherpenzeel is het rolstoeltoegankelijke De Kromme Hoek, dagelijks, behalve di geopend vanaf 11 uur. Er is hier een rolstoeltoegankelijk toilet uitgerust met neerklapbare beugels. De toegangsdeur naar de toiletten is heeft een draaislot om meer manoeuvreerruimte mogelijk te maken.

Als u per trein uit de richting Utrecht komt, gaat u via de hellingbaan het perron af en slaat . Komt u vanuit Rhenen, dan gaat u aan het einde van de hellingbaan . Bij het einde van de fietsenrekken neemt u een U-bocht door het tunneltje. Op de kruising stuurt u , DICHTERSLAAN. Aan het einde gaat u , NIJHOFFLAAN. U rijdt door tot MARSMANLAAN. Sla en rij door tot KP 47. Volg de weg . Lees verder bij nr 1, eerste bolletje: 'Bij Knooppunt (KP) 22...'

1 Vanaf het parkeerterrein rijdt u naar de weg en slaat .

• Bij Knooppunt (KP) 22 gaat u  naar de kruising.
• Draai ; koers over EINDSEWEG tot vlak voor de spoorwegovergang.
• Stuur en rol HAARWEG uit.
• U slaat en volgt de knooppunten 66 - 67.
• U rijdt richting 82.
• Neem de eerste weg , GINKELSEDWARSAKKERS.
• Op de driesprong buigt u  en vervolgt uw tocht naar KP 82 en daarna naar KP 83.
• Ga richting 22 tot de T-splitsing.

2 U stuurt  richting Lambalgen en fietst over OUDENHORSTERLAAN.

Het tunneltje voert u onder de oude spoorlijn Amersfoort Kesteren door. Deze spoorlijn werd na de Tweede Wereldoorlog niet meer in gebruik genomen. Het zuidelijke tracé is sinds 1981 weer in gebruik voor het Veenendaallijntje. Net na het tunneltje staat rechts wachtpost 38, waarin vroeger de baanwachter woonde. Die opende en sloot de overwegbomen wanneer er een trein passeerde. Alle huisjes zijn rond 1886 naar een standaardontwerp door de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij gebouwd en werden genummerd. Aan de gevel kunt u nog goed zien dat het huisje oorspronkelijk veel kleiner was.

• Na de bochten slaat u  bij het rietgedekte huisje, BROEKERWEG.
• Houd tot direct na het bruggetje met de witte leuning.

Let op: inkorters die voor de 22,4km gekozen hebben, gaan hier . U volgt de weg tot de driesprong bij Paddenstoel 23730. Sla rechtsaf en rij het pad helemaal uit. Lees verder bij nummer 4, tweede bolletje: 'Ga '.

• U rijdt  naar KP 81.

Het water is het Valleikanaal met aan de overkant de liniedijk. Kanaal en dijk waren de hoofdverdedigingslijn van de Grebbelinie. Deze werd in de 18e eeuw aangelegd ter bescherming van het westelijke deel van de Nederlanden. Pas in de jaren dertig van de vorige eeuw kreeg de linie zijn huidige vorm met in de dijk ingegraven kazematten en mitrailleuropstellingen die deels nog zichtbaar zijn. De Grebbelinie loopt van de Nederrijn bij Rhenen tot aan het Eemmeer bij Bunschoten-Spakenburg.

Let op: inkorters die 25km rijden gaan hier  en rijden Scherpenzeel binnen. Lees verder bij nummer 3, het tweede bolletje: 'Neem NIEUWSTRAAT...'.

• Stuur  over de brug, LAMBALGSEWEG.

Rechts ligt de Post van Lambalgen, een verdedigingswerk uit 1793. Post is de benaming voor een klein verdedigingswerk voor het onder vuur houden van in dit geval een verbindingsweg: de al in de 18e eeuw verharde weg tussen Woudenberg en Scherpenzeel. Op het informatiebord staat een uitgebreide beschrijving.

• U kiest de eerste weg , LAMBALGSEWEG, en rijdt deze uit.
• Draai , BRINKKANTERWEG.

U passeert het Museum Grebbelinie in het vizier. Het museum vertelt de geschiedenis van de meidagen van 1940 toen hier zwaar gevochten werd. Het geëvacueerde Scherpenzeel lag in de frontlinie en werd grotendeels verwoest. De Nederlandse verdedigers staken huizen en boerderijen in brand om de Duitsers geen schuilplaats te bieden. Ondanks het overwicht van de Duitsers heeft de verdediging van de Grebbelinie stand gehouden totdat op 13 mei besloten werd terug te trekken op de Nieuwe Hollandse Waterlinie bij Utrecht.

• U gaat over de brug en fietst door tot net voor het kombord Scherpenzeel.

Rechts van u ligt boerderij De Pol. Het oude, rode pannendak is kenmerkend voor de boerderijen die in 1940 en 1941 herbouwd zijn. De wederopbouw was van belang voor de voedselvoorziening. In 1945 was de Grebbelinie de grens tussen het bevrijde en het bezette Nederland en zijn opnieuw boerderijen verwoest. Deze werden vaak gedekt met een mengeling van rode en grijze dakpannen. Bouwmateriaal was in die tijd erg schaars.

3 Volg  het halfverharde pad tot de T-splitsing.

• U stuurt  en rijdt Scherpenzeel binnen.
• Neem NIEUWSTRAAT  tot KP 73.
• Trap naar KP 74.

Wilt u de horeca bezoeken? Ga dan , MARKTSTRAAT en volg deze circa 150m. U ziet De Kromme Hoek links liggen.

• Rij richting 80 en verlaat het plein.
• Ga meteen het pad tussen de huizen door (BEN GOERIONPLEIN).
• Aan het einde van het rode tegelpad koerst u  het park in tot de T-splitsing.

Voor u ligt Huis Scherpenzeel. De oorsprong daarvan ligt in de 14e eeuw. Het was een kasteel op de grens van het Sticht en Gelre, die geregeld in dit gebied conflicten uitvochten. Gelres en Utrechts bezit wisselden elkaar af. In de loop der tijd is het geregeld verbouwd. De laatste grote aanpassing was in 1854 toen het kasteel zijn huidige neogotische uiterlijk kreeg. Huis en park zijn nu eigendom van Geldersch Landschap & Kasteelen.

• U rijdt
• Houd bij de driesprong.
• Trap  het park uit
• U gaat tot de Y-splitsing bij Paddenstoel-20088.
• Kies , een halfverhard pad, en volg het tot de afsluitboom.
• Steek  het bruggetje over, het pad komt bij een driesprong.

4 U neemt de linkertak en rijdt het pad helemaal uit.

• Aan de overkant van de weg stuurt u  het fietspad op.
• De volgende etappe gaat naar de knooppunten 99 - *48 - 47.

* De brug waarmee u het kanaal oversteekt verbergt een inundatiesluis, deel van het Werk aan de Roode Haan. Hiermee kon de waterhuishouding in het gebied van de Grebbelinie beheerst worden. Het waterpeil van de ondergelopen gebieden luisterde vrij nauw: bij te laag water kon de vijand er doorheen lopen, bij te hoog peil kon het ondergelopen land met boten overgestoken worden.

Let op: bent u met de trein gekomen dan stuurt u . Rij de weg uit. U gaat tot DICHTERSLAAN. Rol weer . Volg de straat tot het kruisende rode fietspad. U draait en ziet voor u het station liggen.

• U stuurt .
• Na ruim 150m ziet u links de ingang van Landal Amerongse Berg, eindpunt van deze route van Onbeperkt op Pad.